Woningcorporaties hebben moeite om de enorme bouwopgave te realiseren. Jasper Ponte is namens management- en adviesbureau Brink nauw betrokken bij diverse bouwprojecten voor woningcorporaties. Hij vertelt waar in zijn ogen de kansen zitten en hoe marktpartijen corporaties kunnen helpen.
“Het tekort aan sociale huurwoningen leidt steeds vaker tot schrijnende situaties. Landelijk ligt er dan ook een enorme opgave voor corporaties. De belangrijkste knelpunten zijn mijns inziens een gebrek aan geschikte bouwlocaties en hoge bouwkosten.”
“Het ontbreekt aan goede locaties waarop we kunnen bouwen met het volume dat nodig is. Naar mijn mening wreekt zich hier het gebrek aan landelijke regie over de ruimtelijke ordening. We hebben behoefte aan grote VINEX-achtige locaties, maar er komen vooral kleine en versnipperde locaties vrij. Op dat beperkte aanbod zitten bovendien vaak bouwclaims wat ook weer prijsverhogend werkt. Ook als de overheid die regierol gaat terugpakken zal het nog jaren duren voordat dit concrete gevolgen heeft. Op korte termijn blijft dit probleem dus sowieso bestaan.”
“De bouwkosten zijn sinds 2016 enorm toegenomen. Dit heeft voor een deel conjuncturele oorzaken waaraan weinig is te sturen en die tijdelijk zijn, hoewel ze nu al een tijd duren. Wettelijke duurzaamheidseisen hebben tot een structurele kostenverhoging van € 10.000,- geleid. Daaraan voegen gemeenten vaak eigen, kostenverhogende ambities toe. Kosten die in het midden- en hogere segment te dragen zijn, maar niet in de sociale huursector.”
“In het Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE) werken 9 gemeenten en 13 corporaties samen om de bouwopgave te realiseren. Vanuit Brink begeleid ik daar het proces om, met vraagbundeling en standaardisatie en procesafspraken tussen corporaties en gemeentes, te komen tot een versnelling van de bouwproductie tegen lagere kosten.”
“Een concrete uitwerking van die opdracht is de recente aanbesteding waarin we marktpartijen vragen om een uitontwikkelde conceptwoning, liefst met meerdere verschijningsvormen, tegen een gunstige prijs te bouwen. In eerste instantie voor een pilot voor 200 grondgebonden en 200 gestapelde woningen in 3,5 jaar tijd. Met de verwachting dat een succesvolle aanbesteding al binnen de looptijd tot een groter volume leidt. Corporaties hebben veel behoefte aan goede conceptwoningen.”
“Waar corporaties ook behoefte aan hebben is transparantie in de prijzen van de conceptwoningen, in de vorm van standaard prijslijsten. Natuurlijk heb je te maken met variabelen door de locatie of de grondkosten, maar ik denk dat meer openheid in de kosten helpt om de interesses voor conceptwoningen bij corporaties verder aan te wakkeren.”
“Tot slot zou ik marktpartijen adviseren om veel meer nadruk te leggen op de levensduurkosten van de woning. Bouwers focussen zich op bouwkosten maar corporaties willen weten hoe het product het over een periode van vele decennia doet. Ontwikkel een branchebrede, bij voorkeur genormeerde, vergelijking van de Total Cost of Ownership. Dan hebben corporaties goede informatie om een keuze te maken en kunnen marktpartijen hun producten gericht verbeteren.”