Het duurzaam maken van bestaande woningbouw, het gasloos maken van woningen en nul-op-de-meter zijn termen die we vaak horen. Maar heb je wel eens gehoord van Milieuprestatie Gebouwen (MPG) en weet je ook dat je daar als gemeente of bouwbedrijf ‘iets’ mee moet? Dat bouwaanvragen bijvoorbeeld voorzien moeten zijn van een milieuprestatieberekening?
Eric Houtman, directeur van InterConcept en voorzitter van de Vereniging van KwaliteitsBorgers Nederland (VKBN).
Vanaf 1 januari 2018 gelden er minimumeisen voor de milieuprestatie van nieuwe woningen en nieuwe kantoren groter dan 100 m2. Sinds 2013 geldt al een verplichting voor het maken van een milieuprestatieberekening, maar hieraan was nog geen grenswaarde als minimumeis gekoppeld. Per 1 januari 2018 geldt dat deze grenswaarde ten hoogste 1 mag zijn. Dit betekent dat bouwaanvragen die na 1 januari 2018 worden ingediend, voorzien moeten zijn van een milieuprestatieberekening waarvan de uitkomst ten hoogste 1 bedraagt. Dit is vastgelegd in artikel 5.9 van het Bouwbesluit. Met de introductie van deze grenswaarde is een volgende stap gezet om te komen tot een verduurzaming van de bouw.
“In 2030 mag je de materialen die in de gevel of dak van je woning of kantoorpand zitten niet meer zomaar in de container gooien”, vertelt Eric Houtman directeur van InterConcept en voorzitter van de Vereniging van KwaliteitsBorgers Nederland (VKBN). “Dat is allemaal onderdeel van de circulaire economie en het ligt al helemaal vast in de wet die dan ingaat. Je moet dan 50% van het materiaal dat in een gebouw zit kunnen hergebruiken. We weten nu nog niet in welke vorm dat zal zijn. Het betekent wel dat je nu al verdraaid goed moet weten wat er in een gebouw zit, daar is de MPG onderdeel van.”
De milieueffecten van het materiaalgebruik spelen een belangrijke rol bij het terugdringen van de totale milieubelasting van gebouwen. Met de energieprestatie-eis (EPC-eis) is al geborgd dat het energieverbruik van gebouwen steeds minder milieubelastend is. Met de milieuprestatie-grenswaarde wordt bewerkstelligd dat bij gebouwen ook rekening wordt gehouden met de milieubelasting van materialen om de emissie van o.a. broeikasgassen en de uitputting van grondstoffen te reduceren. Door de verdere aanscherping van de EPC neemt het materiaalgebruik en dus ook de milieubelasting door bijvoorbeeld meer isolatie, zonnepanelen en installaties toe. Deze ontwikkeling maakt de introductie van de milieuprestatie-grenswaarde nog meer nodig. Omdat recycling en hergebruik een onderdeel zijn in de milieuprestatieberekening past deze introductie ook in de ambitie van de overheid om te komen tot een circulaire (bouw-)economie. In een circulaire bouweconomie zijn geen materialen meer nodig uit eindige bronnen. Door de milieugegevens van alle gebruikte materialen in een rekeninstrument in te voeren, rolt er een uitkomst over de milieuprestatie (MPG) van het hele gebouw uit. Hoe lager de MPG, hoe duurzamer het materiaalgebruik.
Houtman is verbaasd over hoe weinig mensen kennis hebben van de MPG terwijl het allang wet is: “Ik was laatst bij een aannemer en ik vroeg hem wat hij deed met MPG. De aannemer wist niet eens wat het was! Toen ik hem vroeg of hij weleens een bouwaanvraag deed zei hij ‘Ja’. Het gekke is dat hij gewoon een vergunning krijgt zonder dat er om MPG gevraagd wordt. Dan zit er bij de gemeente dus ook iemand die daar niet om vraagt. Ik snap daar helemaal niks van.
Op dit moment is MPG nog ongrijpbaar, de uitvoerende partij kan de opdrachtgever nog niet uitleggen waarvoor het is. Daarom laat men het een beetje voor wat het is. Je zadelt burgers en bedrijven straks alleen wel op met een probleem waar je ze nu al een beetje mee had kunnen helpen. Er bestaat bijvoorbeeld een register waar je alle bestaande materialen kunt bijhouden. Je kunt het daar al neerleggen zodat je van elk gebouw precies weet wat er in zit.
Iedereen weet inmiddels dat we duurzaam moeten renoveren en dat we van het gas af moeten. Het zijn termen die iedereen wel kent. We moeten ervoor zorgen dat de term MPG ook bekend wordt. Dat we beter kunnen uitleggen waar de MPG voor is en dat de architecten, aannemers, projectontwikkelaars en corporaties zich verantwoordelijk gaan voelen om hiermee aan de slag te gaan.”